Genellikle 4-10 yaş arası çocuklarda meydana gelen sorunlardan biri olan uyurgezerlik, kişinin ağır uykudan hafif uykuya geçiş yaptığı zamanlarda görülen durumlardan bir tanesidir. Zorlayıcı hastalıklardan biri olarak gündeme gelen uyurgezerlik, özellikle geceleri herhangi bir sorunun oluşmaması adına çocuklarının başında yarı uyur yarı uyanık bekleyen aileler adına zorlayıcı bir hal alabilmektedir.
Uyurgezerlik nedeni henüz saptamamış bir durum olarak ortaya çıksa da, uykunun hafif dönemlerinde oluşan bir durum olması bu sorunun rüyada görülen hareketleri yansıtmaya bağlı bir sorun olmadığını göstermektedir. Kişinin stres yaşadığı durumlarda artış gösteren bir durum olması, psikolojik bir kökeninin olduğunu da ispatlar niteliktedir. Uzun vadede çeşitli kazalara neden olabilmesi ve ebeveynlerin yaşam kalitesinde ciddi bir düşüşü meydana getirmesi, psikolojik tedaviyi gerekli kılmaktadır.
Uyurgezerlik Nedir
Günümüzde en sık sorulan sorulardan bir tanesi “uyurgezerlik nedir?” şeklinde olmaktadır. Çünkü uyurgezerliğin tam olarak ne anlama geldiğinin bilinmesi, kişilerin yanlış teşhis üzere hastaneye gelmelerini engelleyecektir. Uyurgezerlik:
- kişinin uykunun hafif evrelerinde ayağa kalkıp yürümesi, kapıyı açması ve odanın belirli kısımlarını gezmesi şeklindedir. Ayrıca kalkıp oturmak gibi durumlar da ortaya çıkabilir.
- Kişi gezerken konuşabilir ve hatta söylenenlere cevap verebilir ancak genellikle anlamsız konuşmalardır. Sayıklamak ile karıştırılmamalıdır çünkü, kişinin hareket ediyor olması gerekir.
- Kişi çoğu zaman ne olduğunu, nereye gittiğini hatırlamamaktadır.
- Kişi bir yerden kalkıp başka bir yere yatabilir ve nereye geldiğini hatırlamaz.
ayrıca bkz: Erken Ergenlik Sebepleri | Erken Ergenlik Zararlı Mıdır?
Uyurgezerlik ne kadar sürer
Aşırı yorgunluk, aşırı stres gibi faktörlerin arttırdığı uyurgezerlik hakkında en merak edilen sorulardan bir tanesi de ne kadar sürdüğü olmaktadır. Değişkenlik gösteren bu durum oldukça zorlayıcıdır ve ne kadar sürdüğü kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Zaman zaman 5 dakika zaman zaman saatler sürebilen bir durumdur. Kişiler uyurgezerlik anında araç dahi kullanabilmektedir. Dolayısıyla ne kadar sürdüğü saptanmamıştır.
Uyurgezerlik genellikle çocukluk döneminde tamamlanmaktadır. Uyurgezerlik kimlerde görülür sorusunun cevabı, stresli bir yaşamı olan kişilerde şeklinde yanıtlanabilir. Genetik bir geçişin olduğuna ayrıca değinmek gerekir. Yetişkinlik döneminde devam eden uyurgezerlik durumunun olduğunun ayrıca altını çizmek gerekir.
Uyurgezerlik tedavisi
Uyurgezerlik tedavisi için çoğu zaman yapılacak çok fazla bir şey yoktur. Stresli bir yaşamı olan kişiler terapi alarak bir çare bulabilir. Aşırı yorgunluğa bağlı gelişen olaylarda, kişinin kendini aşırı yormaktan uzak durması önerilir. Fakat tüm bunların yanı sıra, alınması gereken önemli ve çeşitli güvenlik önlemleri mevcuttur. Çünkü kişi uyurgezerlik anında ne olduğunu bilmediği şeylere dokunabilir ve çeşitli şekillerde tehlikeli durumlar oluşturabilir. Çocukları genellikle ebeveynleri takip etmektedir ancak yetişkinlerde görülen durumlarda, kişilere evde yalnız kalmamaları önerilmektedir. Bunların yanı sıra, odada kırılacak eşya bırakmamak, elektrik kabloları için güvenlik önlemleri almak, mobilyaları hareket etmesini engelleyecek şekilde modifiye ettirmek alınabilecek önlemler arasındadır.
Uyurgezerlik tedavisinde zaman zaman sakinleştirici ilaçlar verilerek durum kontrol altına alınmaktadır. Ancak bu kesin bir çözüm değildir, yine de kişinin kalkıp araç kullanmak gibi tehlikeli hamleler yapmalarını önleyecektir. Uyurgezerlik yaş aldıkça seyrekleşir veya tamamen ortadan kalkabilir. Yine de stresli durumlarda tekrarlayabildiğinin altını çizmekte fayda vardır. Herhangi bir ilaca ya da hastalığa bağlı olarak ortaya çıkmadığı için, ilacı bırakmak ya da hastalığı tedavi etmek çoğu zaman işe yaramaz. Uyurgezerlik ciddi bir uyku bozukluğu değildir, başka hastalıklara neden olmadığı da bilinmektedir. Dolayısıyla kişinin bir şeylere ya da kendine zarar vermesini engelledikten sonra, herhangi bir problem oluşturmayacağından kişiler rahat olabilir.
