Bipolar bozukluk; manik-depresif bozukluk olarak da bilinen kişinin enerjisini, günlük aktivitelerini ve ruh halini bütünüyle etkileyen psikolojik bir rahatsızlıktır. Bipolar bozukluğu olan kişiler kendini çok iyi hissettikleri anlarda birden çöküş yaşayarak sessizleşebilir, farklı bir ruh haline bürünebilirler. Bipolar bozukluğun en ayırt edici özelliği, kişinin duygularını uçlarda yaşamasıdır. Bu bozukluğa sahip kişiler kendilerini enerjik hissettikleri anlarda çok mutlu hissederken, depresyon durumunda içlerine kapanarak intihara kadar sürüklenebilirler.
Yazı Başlıkları
Bipolar Bozukluk Nedir?
Bipolar bozukluk, iki farklı hastalık dönemiyle bilinen iki uçlu bir psikolojik rahatsızlıktır. Bipolar bozukluğu olan kişilerin duygu durumu coşkunluk ve depresiflik olarak iki uçta yaşanır. Bu iki dönem bazı zamanlarda belirtilerini artırırken bazı zamanlarda duygunlaşır. Dönemlerin birbirinin ardından gelmesi hastalığın tanısı için belirleyicidir. Bir süre manik durumda olan bipolar bozukluk hastası, daha sonra durgun bir dönemden geçerek hiçbir belirti göstermeyebilir. Normal durum bittikten sonra hastalığın tekrar ortaya çıkmasıyla hasta; mutsuz, kaygılı ve depresif bir döneme girebilir. Bipolar bozukluğa sahip kişiler bu iki durumu da uç noktalarda yaşarlar. Mutsuzlukları da normalden fazladır, mutlulukları da. Bipolar bozukluk, kişinin günlük hayata uyum sağlamasını zorlaştırır. Ortama 20-25 yaşlarında ortaya çıkan bipolar bozukluk durumu; genetik faktörlerden, kimyasal bileşenlerle alakalı nörolojik problemlerden ya da tetikleyici unsurlardan dolayı oluşabilir.
Bipolar Bozukluk Belirtileri Nelerdir?
Bipolar bozuk belirtileri dönemsel olarak farklılık gösterebilir, bu bozukluğun ayırt edici özelliği duyguların hızlı değişim durumudur. Kişi ya aşırı derecede mutludur ya da aşırı derecede mutsuz ve depresiftir. Mani döneminde bipolar bozukluğu olan kişiler, aşırı derecede mutlu ve neşelidir.
Mani döneminde bipolar bozukluk belirtileri:
- Kendini olduğundan daha üstün hissetme
- Uçta yaşanan düşünceler
- Zihinde birbiriyle yarışan düşünceler
- Uyku ihtiyacında azalma, az uyuma
- Hiperaktiflik
- Cinsel duygularda artış
- Odaklanma problemleri
- Hızlı ve heyecanlı konuşma
- Huzursuzluk
- Aşırı enerji hissetme
- Düşünmeden hareket etme
Depresyon döneminde yaşanan belirtiler:
- Mutsuzluk
- İsteksizlik
- Karamsarlık
- Gerginlik
- Yorgun hissetmek
- Odaklanmada güçlük çekmek
- Özgüven düşüklüğü
- Değersiz hissetmek
- İştah kaybı
- Sürekli şüphe duymak
- Ölüm ve intihar düşüncesi
Bipolar bozukluk hastaları mani dönemindeki belirtileri yaşarken, hızla depresyon durumuna geçip depresif belirtileri yaşayabilir.
Bipolar Bozukluk Tanısı Nasıl Konur?
Bipolar bozukluk tanısı konulabilmesi için öncelikle kişinin bipolar bozukluk nedir sorusunun cevabını bilmesi ve tedavi olmak için bir uzmana başvurması gerekir. Bipolar bozukluk tanısı koymak için öncelikle kişinin aile öyküsünün öğrenilmesi gerekir. İlk geçirilen atağın türü, bipolar bozukluk tanısı koymada belirleyicidir. Eğer ilk atak depresif atak ise bipolar bozukluk tanısı koymak güçleşir. Hastaya bipolar tanısı koymak için hem manik hem de depresif atakların iyice gözlemlenmesi gerekir. Ruh sağlığı uzmanları, hastanın bipolar bozukluğa sahip olup olmadığını anlamak için ailenin psikolojik durumunu da iyi bir biçimde gözlemler. Hastanın aktif bir tiroidi olup olmadığı kontrol edilir ve beyin fonksiyonlarını kontrol etmek için MR istenebilir. Kişinin bipolar bozukluğa sahip olup olmadığını anlamak için bipolar bozukluk testi uygulanabilir. Eğer kişi kendinde bipolar bozukluk olduğundan şüphe ediyorsa, mutlaka bir ruh sağlığı uzmanına giderek durumu danışmalıdır.
Bipolar Bozukluk Tedavisi
Bipolar bozukluk tedavisinde hastanın tedavi süreci için istekli olması ve sevdikleri tarafından desteklenmesi oldukça önemlidir. Kişi, atak dönemlerinde neler yaşadığının ve nasıl hissettiğinin farkına varamayabilir. Atak dönemlerinden depresif atak, antidepresanlarla tedavi edilebilir. Bipolar bozukluk hastaları, atak dönemleri dışında hayatlarını normal bir biçimde devam ettirebilir. Tedavi sürecinde yalnızca ataklar bastırılmaya çalışılmaz, atakların oluşması da engellenmeye çalışılır. Atakları engellemek için antidepresan kullanımı oldukça önemlidir. Bipolar bozukluğa sahip hastalar kendilerini iyi hissettikleri dönemlerde ilaçlarını bırakmak isteyebilirler. Bu durumda hekimin ve hasta yakınlarının ilaç kullanımına devam edilmesi yönünde destek vermesi önemlidir.
